2.3 Aselecte steekproeven - Onderzoeksmanual
Bij aselecte steekproeven worden vanuit dezelfde verdeling (ook wel populatie genoemd) een aantal onafhankelijke trekkingen gedaan. Dit wordt ook kanssteekproef of willekeurige selectie genoemd.
Enkelvoudige aselecte steekproef
Voor het nemen van een enkelvoudige aselecte steekproef zijn een aantal methoden te gebruiken, zoals de loterijmethode, tabel met willekeurige getallen en de range. De loterijmethode kan bijvoorbeeld toegepast worden door namen op een aantal briefjes te schrijven en er een aantal uit te kiezen. Bij een tabel met willekeurige getallen krijgt iedere persoon een nummer uit de tabel en blind wijs je een getal aan waarna je vanaf dat getal begint met het selecteren van je steekproef. Bij de range methode genereert een computer een reeks getallen waarbij je het laagste en hoogste getal aangeeft. Degene die uit deze range naar voren komen vormen de steekproef.
Systematische steekproef met aselect begin
Je kiest hierbij een getal (bijvoorbeeld 20) en dan ga je in stappen van 100 (of een ander getal) door een lijst. Dus de 20ste persoon, 120ste, 220ste persoon etc. behoren tot je steekproef.
Clustersteekproef
Bij een clustersteekproef wordt de populatie opgedeeld in clusters, enkele van deze clusters worden aselect geselecteerd en iedereen uit deze clusters wordt geselecteerd.
Gestratificeerde steekproef
Bij een gestratificeerde steekproef wordt een populatie in een aantal elkaar niet overlappende klassen ingedeeld. Bij deze indeling wordt de populatie ingedeeld op een aantal kenmerken die karakteristiek is voor een groep. Op deze manier is de groep dus homogeen. Vanuit deze klassen wordt vervolgens op aselecte wijze een steekproef getrokken.
Toevallige steekproef
Bij een toevallige steekproef selecteer je een plek waar veel mensen aanwezig zijn en deze neem je dan als onderzoeksgroep. Dit kan bijvoorbeeld op een zaterdag in een drukbezocht winkelgebied. Op dat moment zijn er veel mensen aanwezig en kan je voorbijgangers als onderzoeksgroep nemen.
Quota steekproef
Bij een quota steekproef deel je de populatie op in deelpopulaties die je vooraf selecteert op kenmerken. Bijvoorbeeld een populatie wordt verder ingedeeld op aantal mannen en vrouwen die onderzocht moeten worden. Deze groepen zouden daarna nog opgedeeld kunnen worden in leeftijdsklassen of op andere kenmerken.
Doelgerichte steekproef
Hierbij wordt een groep uit de populatie vooraf geselecteerd op bepaalde kenmerken die als karakteristiek worden beschouwd voor de hele groep.
Sneeuwbalsteekproef
Soms is er vooraf geen steekproefkader beschikbaar en moet je de sneeuwbalsteekproef gebruiken. Hierbij maak je gebruik van je netwerk en probeer je op deze wijze aan respondenten voor je onderzoek te komen. Je vraagt dus in feite of mensen in je omgeving kennissen hebben die voldoen aan de kenmerken voor de groep.